Türk Silahlı Kuvvetlerinin en büyük planlı tatbikatlarından EFES- 2024 Birleşik Müşterek Fiili Atışlı Arazi Tatbikatının Fiili Atışlı Arazi Safhası 9-30 Mayıs tarihleri arasında İzmir Körfezi ve Doğanbey Atışlı Tatbikat Bölgesi'nde icra ediliyor.
Tatbikata, Savunma Sanayii Başkanlığının, Türk Silahlı Kuvvetleri ihtiyaçlarını karşılamak üzere yürütüğü projeler kapsamında, FNSS tarafından özgün olarak geliştirilen ve teslimatları gerçekleştirilen ön cephe hattı araçları da yer alacak. Deniz Kuvvetlerine teslim edilen Zırhlı Amfibi Hücum Aracı (ZAHA), Silah Taşıyıcı Araçlar Projesi kapsamında geliştirilen OMTAS/KORNET Tanksavar Kuleli KAPLAN STA ve PARS STA 4x4 araçları, muharebe sahasında kendini ispatlamış Amfibi Zırhlı Muharebe İstihkam İş Makinesi KUNDUZ, FNSS alt yükleniciliğinde yürütülen; Zırhlı Paletli Taşıyıcı Platformu üzerine geliştirilen Alçak İrtifa Hava Savunma Silah Sistemi (KORKUT) ve yine FNSS alt yükleniciliğinde yürütülen; KAPLAN araçlarına entegre edilen KMC Silah Sistemi ile platform Modernizasyonu FNSS tarafından tamamlanan 25mm kuleli ZMA’lar da yer alacak.
Zırhlı Amfibi Hücum Aracı (ZAHA), amfibi harekâtın kıyıya hücum safhasında, çıkarma gemilerinde bulunan deniz piyadelerin gemi-kıyı intikalini süratle sağlamak ve kıyıya çıkıştan itibaren, araçtan indirilen deniz piyadelere ateş desteği sağlayarak onların manevralarını kolaylaştırmak üzere tasarlanmış bir araçtır.
Savunma Sanayii Başkanlığının Zırhlı Amfibi Hücum Aracı Projesi kapsamında Deniz Kuvvetleri için geliştirilerek seri üretimi tamamlanan ZAHA’lar, Silahlı Kuvvetlerimizin sahip olduğu en hızlı amfibi zırhlı araçtır. ZAHA, kara ve deniz gereksinimleri dengelenerek, görev tanımı gereği hem bir askeri kara aracının hem de bir askeri deniz aracının sahip olması gereken tüm özellik ve kabiliyetleri üzerinde barındırmaktadır.
Aracın geniş hareket sığası; gemiden karaya, karadan gemiye veya adadan adaya yüzebilmesine olanak sağlamaktadır. Suda direnci azaltmaya yönelik gövde tasarımı ve güçlü su jetleri ZAHA’ya, denizde 7 knot azami sürat ile yüksek hareket kabiliyeti kazandırmaktadır. Aracın yapısal tasarımı aynı zamanda çok zorlu deniz koşulları neticesinde alabora olmasına karşı denizde kendini düzeltebilmesini sağlamaktadır. Karada ise azami 70 km/s hıza ulaşmakta, %60 dik eğimi tırmanabilmekte, %40 yan eğimde tutunabilmektedir. ZAHA, 90 cm dik engelleri ve 2 m’lik hendekleri de kolaylıkla geçebilmektedir.
Benzerlerine göre daha yüksek balistik ve mayın korumasına sahip olan ZAHA, günümüzün en gelişmiş görev donanımları ile donatılmıştır. Araç içi ve diğer araçlar ile haberleşme, LHD sınıfı TCG Anadolu gemisi ile iletişim sistemleri gibi görev donanımları ve daha birçok yerli alt sisteme sahiptir.
FNSS tarafından ZAHA için deniz koşularına karşı dayanıklı olarak tasarlanan ve üretilen ÇAKA Uzaktan Komutalı Kulenin (UKK), ateş gücünü, 12.7 mm Makineli Tüfek ve 40 mm Otomatik Bomba Atar oluşturmaktadır. Araç üzerinde yer alan sis havanları haricinde ihtiyaç durumunda kullanılmak üzere güç grubundan sis üretebilme özelliğine de sahiptir.
Personel taşıyıcı, komuta aracı, kurtarma aracı ve istihkâm aracı olmak üzere farklı konfigürasyonlara sahip olan ZAHA; araç içerisinde taşınacak malzeme ve personel sayısı, balistik ve mayın koruma seviyeleri, uzaktan komutalı silah sistemi ile karada ve suda performans kriterleri kapsamında, benzerlerine üstünlük sağlamaktadır.
Özellikle tanksavar ve güdümlü füze taşıyıcı olarak operasyonlarda kullanılmak amacıyla tasarlanmış, çok yönlü ve çevik platformlar olarak görev yapan STA’lar, hafif zırhlı bir muharebe aracının sağlayacağı hareket ve taktik manevra kabiliyetini, artan koruma ve ateş gücüyle birleştirmektedirler. Silah taşıyıcı özelliklerinin yanı sıra atış yönlendirme, istihkam, keşif, iç güvenlik görevleri ve konvoy koruma gibi çeşitli misyon gereksinimlerine uygun hale getirilebilir modüler tasarıma sahip olan platformlar farklı silah sistemlerinin ve ekipmanların kolayca entegre edilmesine olanak tanıyarak farklı operasyonel ihtiyaçları karşılamak için esneklik ve çok yönlülük sağlar. Araçların optimize edilmiş siluetleri ve güç-ağırlık oranları, gelişmiş süspansiyon sistemleriyle birleşerek, farklı arazilerde ve tüm hava koşullarında yüksek hızlarda manevra yapabilmelerine olanak tanır. İki platform da amfibi özelliğe sahiptir.
STA Projesi’nin gereksinimleri uyarınca geliştirilen Uzaktan Komutalı Tanksavar Kule (UKTK), hem KORNET-E hem de OMTAS füzeleri ile donatılabilmektedir. Çok farklı entegrasyon yaklaşımları gerektiren iki füze sistemi ile donatılan UKTK, her füze sistemi için ortak geliştirilen temel yapısı ve modüler alt sistemlere dayanan bir tasarımıyla bu zorlu gereksinimi karşılamaktadır. UKTK, tasarımı itibarıyla farklı füzelerin entegrasyonuna uygun bir şekilde tasarlanmıştır ve bu özelliği, kullanıcılarına büyük bir esneklik sağlar. KAPLAN/PARS STA’lar sahip oldukları etkili ateş gücü ve manevra kabiliyetleri nedeniyle birlik ateş destek planının en önemli unsurudur.
Değişen tehdit ortamı ve teknolojik gelişmeler ile modernizasyon projelerinden elde edilen bilgi birikimi ve kullanıcı geri bildirimleri doğrultusunda, FNSS tarafından hazırlanan ZMA Modernizasyon çözüm paketi ile bir yandan araçların kullanım ömrü uzatılmış, diğer yandan, yeni nesil görev donanımları ile donatılarak güncel tehditlere karşı araç genelinde birçok iyileştirme yapılmıştır.
FNSS Modernize edilmiş ZMA’larının artırılmış balistik ve mayın koruma seviyesi modern muharebe sahasının en zor tehditlerine karşı koruma sağlarken birlik seviyesinde operasyonel etkinliğin de artmasını sağlamaktadır.
Gelişmiş durumsal farkındalık ve sürücü görüş sistemleri sayesinde araç müretebat, çevresel koşulları ve muharebe sahasının yakın tehditlerini gerçek zamanlı olarak izleyebilmekte ve süratli bir şekilde tedbir alabilmektedir.
Modernize edilmiş ZMA’nın sahip olduğu yeni nesil kule/silah sistemi ile aracın hem hava hem de kara tehditlerine hızlı ve etkili bir şekilde yanıt verebilmesi sağlanmıştır.
KUNDUZ temel olarak amfibi, zırhlı, paletli, 1 operatör ve 1 müretebat ile kullanılan bir istihkâm iş makinesidir. İş makinesi olarak küreme, düzleme, taşıma ve kazıma operasyonlarını yapabilmektedir.
Amfibi araçların suya girebilmeleri için kıyı özelliklerinin (Eğim, genişlik, toprak sertliği, yüzey düzgünlüğü, vb.) farklı araçların kabiliyetlerine göre uygun hale getirilmesi gereklidir. Bu amaçla kullanılabilen standart askeri iş makineleri bulunmakla beraber, bu araçların yüzme imkân ve kabiliyeti olmadığından en büyük dezavantajları, karşı kıyının da aynı şekilde hazırlanması gereksinimini sağlayamamalarıdır. Bu nedenle, bu araçların nehrin diğer tarafına nakliyesi zaruridir. Ancak nakliye gereksinimi, operasyonun esnekliğini ve başarı şansını azaltmakta, aynı zamanda da hareketin süresini etkilemektedir. Standart iş makinelerinin kullanımı ile ilgili diğer bir kısıt ise, çoğunlukla bu araçların harekât bölgesine nakliyesi için diğer taşıyıcı araçlara gerek duyulmasıdır. KUNDUZ, standart iş makinelerinden farklı olarak, gerektiği durumlarda ağırlığını artırarak iş yapabilme kapasitesini yükseltmek için, balast haznesine toprak zeminden balast alma yeteneğine ve operasyon sonunda bu balastı boşaltma sistemine sahiptir. Sıradan iş makinelerinde araç sabit, dozer bıçağı hareketli iken KUNDUZ’da dozer bıçağı araca sabittir.
Özel hidrolik süspansiyon sistemi sayesinde KUNDUZ’un önü alçaltılıp yükseltilebilmekte, bıçağının veya balast haznesinin zemine teması ve girişi sağlanabilmektedir. Dolayısıyla, daha etkili kazıma ve küreme işlemi yapılabilmekte ve tüm bu faaliyetler araç hareket halinde iken de gerçekleştirilebilmektedir.
FNSS’nin; komuta kontrol, büyük ölçekli mobil radar, topçu ateş destek, kundağı motorlu topçu ve füze sistemlerini taşımak üzere özel olarak geliştirdiği paletli taşıyıcı platformu olan ZPTP, Aselsan’ın KORKUT ve HİSAR projeleri kapsamında Hava Savunma Sistemi platformu olarak tercih edilmiştir. KORKUT aracı platformu amfibi özellikte olup durgun ve akarsulardan yüzerek geçme kabiliyetine sahiptir.
ZPTP, yüksek süspansiyon kapasitesi, yüksek güç gurubu performansı ve geniş bir iç hacim sunmaktadır. ZPTP balistik ve mayın korumasına sahiptir. Araç konfigürasyonu, kullanıcının operasyonel ihtiyaçlarına göre tasarlanabilmektedir. Hava savunma, komuta kontrol, büyük ölçüdeki mobil radar, topçu ateş destek, lojistik destek, mühimmat taşıyıcı, kundağı motorlu topçu ve füze sistemleri için ideal platformdur.
Tatbikata katılacak araçların yanı sıra, ziyaretçiler 23 Mayıs itibari ile FNSS standını ziyaret ederek Deniz Kuvvetleri Envanterinde bulunan Zırhlı Amfibi Hücum Aracı (ZAHA), Özel Maksatlı Taktik Tekerlekli Araçlar Projesi kapsamında geliştirilmekte olan PARS İZCİ 6x6 ve Silah Taşıyıcı Araçlar Projesi Kapsamında geliştirilen ve Türk Silahlı Kuvvetleri Envanterine giren PARS 4x4 araçları yakından inceleme ve FNSS ürün ve hizmetleri ile ilgili detaylı bilgi alabilecekler.